Mời Có, Ché lên xe đi Saigon, cho ngọ xin 10 cắc... lengkeng
Lướt trên mạng mấy ngày này, điều hẳn người Sài Gòn, Chợ Lớn nào cũng vui mừng là chuyến metro số 1, kéo dài hằng ấy năm, cuối cùng cũng sắp khai trương. Đánh dấu gần 140 năm kể từ ngày chuyến xe lửa nội đô nối liền Sài Gòn – Chợ Lớn lăn bánh (1881).
Ngần ấy năm, ký ức về chuyến xe lửa nội đô (tramway) dần tan vào mây như làn khói tu tu của nó. Cùng An Duyên tìm về tiếng vọng lengkeng quen thuộc thời A Dè, A Má còn chúm chím thanh xuân.
Xe lửa nội đô Sài Gòn - Chợ Lớn chạy bằng hơi nước khánh thành tháng 12/1881, trở thành tuyến đường sắt đầu tiên của Đông Dương. Thời đó, tuyến Sài Gòn – Chợ Lớn có hẳn 2 tuyến: Đường trên (route Haute) và Đường dưới (route basse) bởi hai công ty đường sắt khác nhau.
Đường trên (route Haute)
Công ty Société Générale des tramways à vapeur de Cochinchine (SGTVC), có trụ sở ở Quai de l’Arroyo-Chinois (bến Chương Dương). Hãng xưởng và nơi chứa đầu máy và toa tàu của công ty nằm kế ga Saigon (công viên 23/9).
Tuyến này dài 5.112km, khởi hành ở bến Bạch Đằng, chạy dọc bến Chương Dương đến đường Nemésis (Phó Đức Chính) rồi ngoặt lên đường Marchaise (Ký Con) đến phía trên route haute de ChoLon (Nguyễn Trãi) trên đường route Strategic (Hùng Vương-Trần Phú) đi vào Chợ Lớn. Chạy dọc theo đường route Strategic, cắt ngang đường Cây Mai (Nguyễn Trãi), và chấm dứt ở ngã tư đường Jacarreo (Tản Đà) và rue des Marins (Đồng Khánh trước 1975 tức Trần Hưng Đạo ngày nay).
Sau này vào năm 1882 khi công ty đề nghị kéo dài đường xe tramway thêm đến trạm Bình Tây đã không có kết quả.
Mỗi 20 phút có chuyến xe lửa đi từ Saigon đến Chợ Lớn. Chuyến đầu tiên là 5:40 sáng và chuyến chót là 9:20 đêm. Giá là 10 xu (10 cắc).
Đường dưới (route Basse)
Được điều hành Compagnie française des tramways de l’Indo-Chine (CFTI) điều hành sau này đã có đường chạy đến ga chợ Bình Tây (4 tháng 8 1923) trong khi SGTVC điều hành Đường Trên, vẫn chưa hoàn thành.
Tuyến đường dưới dài 6,226km. Các trạm là Saigon, MacMahon (Nam Kỳ Khởi Nghĩa), Chợ Đủi và Chợ Lớn. Saigon-Chợ Lớn (đường dưới) chấm dứt ở trước toà nhà Hải quan ở bến Bạch Đằng và từ đây nối một đoạn đường xe lửa tramway Saigon-Gò Vấp dọc theo bến Bạch Đằng, đại lộ Luro (Tôn Đức Thắng) lên Đa Kao qua cầu rạch Thị Nghè đi Gò Vấp.
Mỗi 30 phút có chuyến xe lửa đi từ Saigon đến Chợ Lớn. Đường hoạt động từ 4 giờ sáng đến 9 giờ
Đến những năm 1950s, thời kỳ hoàng son của xe lửa, phương tiện chuyên chở chính của người dân, chính quyền Sài Gòn, Chợ Lớn đã cải tiến xe lửa hơi nước sang xe điện cho các chuyến nội đô: Saigon- Chợ Lớn, Saigon – Gò Vấp – Hóc Môn – Lái Thiêu.
Buồn thay, đến những năm 1970 -1975, mang lưới hỏa xa và cơ sở vật chất bị chiến tranh tàn phá và bị bỏ rơi vì đầu tư quá tốn kém. Sau năm 1975, tuyến xe lửa cuối cùng bị tháo dỡ. Khu vực ga Sài Gòn bị di dời sang quận 3. Để lại khoảng trời trống rỗng biết bao kỷ niệm tại khoảng đất công viên 23/9 và khách sạn New World ngày nay.
Dù metro mới có sắp chạy, nhưng đến khi nào tuyến Sài Gòn – Chợ Lớn mới được nối lại?
Source hình Delcampe
---------------------------------------------------
AN DUYÊN CHỢ LỚN
15 Trần Điện, P10, Q5 || 0908.421.461 || 028.629.88668
anduyencholon@gmail.com
𝐖𝐞𝐛: anduyencholon.com
𝐈𝐧𝐬𝐭𝐚𝐠𝐫𝐚𝐦: anduyen.cholon
※ Thời gian hoạt động tiệm nước An Duyên Chợ Lớn:
07.00 - 13.00 & 17.00 - 22.00
※ Thời gian hoạt động tiệm ăn, An Duyên Chợ Lớn:
10.00 - 14.00 & 17.00 - 22.00
Comments